Zasady wystawiania i przechowywania faktur oraz not korygujących

W pytaniach i odpowiedziach

1. Pyt.: Kto ma obowiązek wystawiać rachunki?

Odp.: Zgodnie z art. 87 ordynacji podatkowej podatnicy prowadzący działalność gospodarczą lub wykonujący wolny zawód obowiązani są - na żądanie kupującego lub usługobiorcy - wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi.

 

2. Pyt.: Czy wszyscy podatnicy mają obowiązek wystawiać rachunki?

Odp.:Nie. Obowiązek wystawiania rachunków nie dotyczy rolników sprzedających produkty roślinne i zwierzęce pochodzące z własnej hodowli, nie przerobione sposobem przemysłowym.

Jednak gdy rolnik posiada stałe (znajdujący się poza obrębem uprawy lub hodowli) miejsce(a) sprzedaży wtedy ma obowiązek wystawić na żądanie rachunek (art. 87 ordynacji podatkowej).

 

3. Pyt.: Czy można odmówić wystawienia rachunku?

Odp.:Tak, gdy żądanie jego wystawienia zostanie zgłoszone po upływie trzech miesięcy od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 87 ordynacji podatkowej).

 

4. Pyt.: W jakicm terminie należy wystawić rachunek?

Odp.:Wystawienie rachunku następuje w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia żądania jego wystawienia (art. 87 ordynacji podatkowej).

Gdy zażądano rachunku przed wykonaniem usługi lub wydaniem towaru, wystawia się go nie później niż w terminie 7 dni od dnia wykonania usługi lub wydania towaru.

 

5. Pyt.: Kto jest obowiązany do wystawiania faktury VAT?

Odp. Do wystawiania faktur VAT zobowiązani są wszyscy "czyni" (tzn. zarejestrowani w urzędzie skarbowym podatnicy i nie wybrali zwolnienia od podatku (art. 14 ust. 1, 5 i 6 ustawy o VAT) oraz nie wykonują wyłącznie czynności zwolnionych od VAT (art. 7 ust. 1 ustawy lub czynności zwolnione przepisami wydanymi na podstawie art. 47 ustawy) podatnicy, którzy posiadają numer identyfikacji podatkowej lub posługujący się numerem tymczasowym (tzn. zarejestrowali się ale nie dostali jeszcze NIP-u posługują się REGON-em, PESEL-em).

6. Pyt.: Jakie elementy zawiera prawidłowo wystawiona faktura VAT?

Odp.: Faktura VAT ma zawierać co najmniej:

- nagłówek:

  1. dzień, miesiąc i rok albo miesiąc i rok dokonania sprzedaży oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury oznaczonej jako "FAKTURA VAT",
  2. imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy,
  3. numery identyfikacji podatkowej lub numery tymczasowe (REGON, PESEL) sprzedawcy i nabywcy (obok numeru tymczasowego należy dopisać wyraz "REGON" lub "PESEL"),
  4. faktury dokumentujące sprzedaż paliw silnikowych benzynowych (benzyny) wlewanych do baku samochodu winny zawierać dodatkowo numer rejestracyjny pojazdu.

- część główna:

  1. nazwę towaru lub usługi,
  2. jednostkę miary i ilość sprzedanych towarów lub rodzaj wykonanych usług,
  3. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto),
  4. wartość sprzedanych towarów lub wykonanych usług bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto),
  5. stawki podatku,
  6. gdy towar lub usługa są zwolnione z podatku lub opodatkowane są stawką niższą od 22 % symbol towaru lub usługi (SWW, KU, PKWiU), określony w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, chyba że ustawa lub przepisy wykonawcze do ustawy nie powołują tego symbolu,

- tabelka:

  1. sumę wartości sprzedaży netto towarów lub wykonanych usług z podziałem na poszczególne stawki podatkowe i zwolnionych od podatku,
  2. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług) z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatkowych,
  3. wartość sprzedaży towarów lub wykonanych usług wraz z kwotą podatku (wartość sprzedaży brutto) z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatkowych lub zwolnionych od podatku,

- stopka:

  1. kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem, wyrażoną cyframi i słownie,
  2. czytelne podpisy osób uprawnionych do wystawienia i otrzymania faktury lub podpisy oraz imiona i nazwiska tych osób.

Na fakturze można wykazać kwoty podatku dotyczące każdej pozycji sprzedaży. W tym przypadku można za łączna kwotę podatku przyjąć sumę jednostkowych kwot podatku.

Faktura nie musi zawierać wyszczególnionych kwot podatku gdy wartość sprzedaży wraz z podatkiem jest niższa od:

  1. 6,42 zł - w przypadku towarów i usług opodatkowanych stawką 7%,

  2. 7,32 zł - w przypadku towarów i usług opodatkowanych stawką 22%.

 

7. Pyt.: Co maja wystawiać niewatowcy?

Odp.: Za faktury uznaje się rachunki wystawione zgodnie z zasadami określonymi w ordynacji podatkowej (art. 87-90).

- wzór rachunku 13 K - - zip 2 k -

 

8. Pyt.: Jak zaokrąglać kwoty wykazywane na fakturze?

Odp.: Kwoty wykazywane w fakturze zaokrągla się do pełnych groszy, przy czym końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki 0,5 grosza i wyższe zaokrągla się do 1 grosza.

 

9. Pyt.: Czy zawsze na fakturze musi znajdować się imię i nazwisko i podpis odbiorcy?

Odp.: Faktura nie musi zawierać imienia i nazwiska oraz podpisu nabywcy, jeżeli nabywca złoży sprzedawcy pisemne oświadczenie, w którym upoważni go do wystawiania faktur bez podpisu osoby uprawnionej do otrzymania faktury. Takie oświadczenia należy przechowywać przez taki sam okres jak i faktury.

 

10. Pyt.: Czy zawsze na fakturze należy wykazać dane określające odbiorcę (faktury bezimienne)?

Odp.: Tak, jedynie faktury wystawiane na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w formie indywidualnych gospodarstw rolnych mogą nie zawierać NIP-u nabywcy.

 

11. Pyt.: Jak długo należy przechowywać faktury?

Odp.: Wystawcy i odbiorcy faktur obowiązani są przechowywać oryginały i kopie faktur, faktur korygujących i not korygujących, a także duplikaty tych dokumentów w okresie 5 lat, licząc od końca roku, w którym wystawiono fakturę, fakturę korygującą lub notę (§ 52).

Jeżeli faktura została wystawiona na podstawie pisemnego oświadczenia złożonego w zamówieniu lub ofercie, obowiązek, o którym mowa wyżej, dotyczy także oryginału oraz kopii zamówienia lub oferty.

 

12. Pyt.: Jak wyliczać podatek gdy stosuję ceny urzędowe?

Odp.: W przypadku gdy podatnik jest obowiązany do stosowania cen urzędowych zawierających podatek, w fakturze stwierdzającej dokonanie sprzedaży (§ 39):

  1. jako cenę jednostkową wykazuje się cenę wraz z kwotą podatku (cenę brutto), a zamiast wartości sprzedaży netto wykazuje się wartość sprzedaży brutto,
  2. kwota podatku jest obliczana według następującego wzoru:

          WB x SP

KP = --------------

          100 + SP

gdzie:

KP - oznacza kwotę podatku z podziałem na poszczególne stawki podatkowe, przy czym wielkość wynikającą ze wzoru zaokrągla się,

WB - oznacza sumę wartości sprzedaży brutto z podziałem na poszczególne stawki podatkowe,

SP - oznacza stawkę podatku od towarów i usług,

  1. sumę wartości sprzedaży netto stanowi różnica między wartością sprzedaży brutto a kwotą podatku, z podziałem na poszczególne stawki podatkowe.

 

13. Pyt.: Czy można wystawiać faktury licząc od cen brutto?

Odp.: Tak. Należy postępować tak jak z fakturami wyliczanymi od cen urzędowych.

 

14. Pyt.: Jak postępować z fakturami VAT za eksport towaru?

Odp.: Faktury wystawiane nabywcom eksportowanych towarów i usług mogą nie zawierać NIP-u oraz imienia i nazwiska odbiorcy oraz jego podpisu.

 

15. Pyt.: Czy zawsze na fakturze VAT należy wykazać wszystkie dane dotyczące odbiorcy?

Odp.: Nie zawsze. Faktury wystawiane w eksporcie mogą nie zawierać imienia i nazwiska, NIP-u oraz podpisu odbiorcy. Tych samych danych mogą nie zawierać faktury wystawiane przedstawicielstwom dyplomatycznym i urzędom konsularnym oraz członkom personelu tych przedstawicielstw i urzędów, a także innym osobom zrównanym z nimi na podstawie ustaw, umów lub zwyczajów międzynarodowych. Faktury wystawiane nabywcom energii elektrycznej i cieplnej, gazu przewodowego, usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych oraz usług wymienionych w poz. 84-86 załącznika nr 3 do ustawy mogą nie zawierać imienia i nazwiska, NIP-u oraz podpisu odbiorcy, a podpis osoby uprawnionej do wystawiania faktur może być zastąpiony danymi umożliwiającymi identyfikację tej osoby.

 

16. Pyt.: W jakim terminie należy wystawić fakturę VAT?

Odp.: Obowiązuje generalna zasada, że fakturę VAT wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. W przypadku gdy podatnik określa w fakturze wyłącznie miesiąc i rok dokonania sprzedaży, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od zakończenia miesiąca, w którym dokonano sprzedaży. Powyższe zasady nie dotyczą faktur za:

dla których określone są inne terminy.

 

17. Pyt.: Co zrobić gdy po wydrukowaniu paragonu klient żąda faktury?

Odp.: Odebrać od klienta paragon, wystawić fakturę VAT liczoną od cen jednostkowych brutto (patrz wcześniejsze pytanie), do kopii faktury dołączyć paragon.

 

18. Pyt.: Jakie dane powinna zawierać faktura korygująca?

Odp.: 1) numer kolejny oraz datę jej wystawienia,

2) wyrazy "KOREKTA" lub "FAKTURA KORYGUJĄCA",

3) dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:

a) dzień, miesiąc i rok albo miesiąc i rok dokonania sprzedaży oraz datę wystawienia i numer faktury,

b) imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy,

c) numery identyfikacji podatkowej lub numery tymczasowe (REGON, PESEL) sprzedawcy i nabywcy (obok numeru tymczasowego należy dopisać wyraz "REGON" lub "PESEL"),

d) nazwę towaru lub usługi objętej zmianą ceny,

4) kwotę i rodzaj udzielonego rabatu lub kwotę podwyższenia ceny bez podatku,

5) kwotę zmniejszenia lub zwiększenia podatku należnego,

6) czytelny podpis osoby uprawnionej do wystawienia faktury korygującej lub podpis oraz imię i nazwisko tej osoby.

Ponadto sprzedawca obowiązany jest posiadać potwierdzenie odbioru faktury korygującej przez nabywcę - nie dotyczy to eksportu towarów i usług oraz sprzedaży energii elektrycznej i cieplnej, gazu przewodowego, usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych oraz usług wymienionych w poz. 84-86 załącznika nr 3 do ustawy.

 

19. Pyt.: Kiedy należy wystawić fakturę korygującą?

Odp.: Fakturę korygującą wystawiamy gdy:

 

20. Pyt.: Jakie Dane powinna zawierać faktura korygująca błędy na fakturze VAT?

Odp.: W razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury należy wystawić jej korektę, która powinna zawierać co najmniej:

1) numer kolejny oraz datę jej wystawienia,

2) wyrazy "KOREKTA" lub "FAKTURA KORYGUJĄCA",

3) dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:

a) dzień, miesiąc i rok albo miesiąc i rok dokonania sprzedaży oraz datę wystawienia i numer faktury,

b) imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy,

c) numery identyfikacji podatkowej lub numery tymczasowe (REGON, PESEL) sprzedawcy i nabywcy (obok numeru tymczasowego należy dopisać wyraz "REGON" lub "PESEL"),

4) kwoty podane w omyłkowej wysokości oraz kwoty w wysokości prawidłowej,

5) czytelny podpis osoby uprawnionej do wystawienia faktury korygującej lub podpis oraz imię i nazwisko tej osoby.

 

21. Pyt.: Dostałem fakturę korygującą dotyczącą, co z nią zrobić?

Odp.: Wykazać ją w ewidencji zakupu w miesiącu jej otrzymania (lub następnym). Gdy faktura korygująca zmniejsza podatek wpisujemy ją ze znakiem minus.

 

22. Pyt.: Dostałem fakturę VAT na której jest błędnie określona nazwa mojej firmy i błąd w NIP-ie. Czy mam żądać od wystawcy faktury korygującej?

Odp.: Nie ma takiej potrzeby. Można samemu wystawić NOTĘ KORYGUJĄCĄ.

Notę korygującą może wystawić odbiorca faktury lub faktury korygującej jeśli błędy nie dotyczą "wartości liczbowych" - cena, ilość, wartość netto, brutto, stawka Vat - oraz jednostki miary i kwoty brutto wyrażonej słownie.

Nota korygująca powinna zawierać co najmniej:

  1. numer kolejny i datę jej wystawienia oraz wyrazy "NOTA KORYGUJĄCA",
  2. imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone wystawcy noty i wystawcy faktury lub faktury korygującej oraz ich adresy i numery identyfikacji podatkowej,
  3. dane zawarte w fakturze, której dotyczy nota korygująca,
    • imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy,
    • numery identyfikacji podatkowej lub numery tymczasowe sprzedawcy i nabywcy,
    • dzień, miesiąc i rok albo miesiąc i rok dokonania sprzedaży oraz datę wystawienia i numer kolejny faktury,
  4. wskazanie treści korygowanej informacji oraz treści prawidłowej,
  5. czytelny podpis osoby uprawnionej do wystawienia noty korygującej lub imię i nazwisko oraz podpis tej osoby.

Jeżeli wystawca faktury lub faktury korygującej zgadza się z treścią noty, potwierdza jej treść podpisem osoby uprawnionej do wystawienia faktury lub faktury korygującej.

Notę korygującą wystawia odbiorca faktury !

 

23. Pyt.: Dostałem książeczkę opłat za prąd i gaz. Ponieważ kwota za całość była niewielka zapłaciłem od razu całość. Czy "całą" książeczkę mogę wrzucić w koszty w tym miesiącu?

Odp.: Niestety nie. Za miesiąc otrzymania faktur za prąd i gaz (przewodowy) uważa się miesiąc w którym przypada termin płatności określony w tej fakturze. Czyli faktura za prąd wystawiona w styczniu z terminem płatności w czerwcu może być księgowana w czerwcu a podatek VAT zawarty w tej fakturze może być odliczony w czerwcu lub lipcu.

 

24. Pyt.: W jakich jeszcze przypadkach za miesiąc otrzymania faktury przyjmuje się miesiąc w którym przypada termin płatności określony w tej fakturze?

Odp.: Przy następujących usługach:

za miesiąc otrzymania faktury uważa się miesiąc w którym przypada termin płatności

 

25. Pyt.: Na wykonanie usługi dostałem od nabywcy zadatek w wysokości 50 % ustalonej ceny. Nabywca żąda na zaliczkę faktury. Czy muszę ją wystawić? Za zaliczkę mam zakupić materiały a nie znam jeszcze ich ostatecznych cen, jak więc mogę wystawić fakturę ?

Odp.: Nabywca ma rację. Gdy pobierzesz co najmniej 50% ceny (brutto) musisz wystawić fakturę VAT w ciągu siedmiu dni od pobrania zaliczki.

Faktura stwierdzająca pobranie zaliczki powinna zawierać co najmniej:
  1. imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy,
  2. numer identyfikacji podatkowej lub numer tymczasowy sprzedawcy i nabywcy,
  3. datę wystawienia i numer kolejny faktury oznaczonej jako FAKTURA VAT, kwotę pobranej zaliczki brutto,
  4. stawkę podatku oraz kwotę podatku, wyliczoną według wzoru:

    KP=ZB*18,03% dla stawki 22%

    KP= ZB*6,54% dla stawki 7%

    KP= ZB*5,66% dla stawki 6%

    KP= ZB*3,85% dla stawki 4%

    KP= ZB*1,96% dla stawki 2%

    KP= 0 dla stawki 0%

    gdzie:

    KP - oznacza kwotę podatku,

    ZB - oznacza kwotę pobranej zaliczki brutto,

  5. dane dotyczące zamówienia lub umowy, a w szczególności: nazwę towaru lub usługi, cenę netto, ilość zamówionych towarów, wartość zamówionych towarów lub usług netto, stawki podatku, kwoty podatku oraz wartość brutto zamówienia lub umowy.

 

26. Pyt.: Nie starczyło mi pobranych pieniędzy na zakup materiałów, muszę pobrać kolejną zaliczkę. Nabywca się zgadza ale znowu chce faktury. Jak ją wystawić?

Odp.: Następną fakturę wystawia się podobnie jak na pierwszą zaliczkę w ciągu siedmiu dni od otrzymania zaliczki. Taka faktura poza elementami wymienionymi w poprzednim pytaniu zawiera dodatkowo daty i numery poprzednich faktur oraz sumę kwot pobranych wcześniej zaliczek brutto.

 

27. Pyt.: Skończyłem zlecenie. Nabywca dopłacił resztę ceny. Należy mu wystawić fakturę końcową na resztę ceny tak samo jak na pobierane zaliczki?

Odp.: Nie. Gdy zaliczki nie pokrywają całej ceny należy wystawić "normalną" fakturę VAT i kwotę brutto pomniejszyć o pobrane zaliczki (czyli kwota do zapłaty będzie równa rzeczywistej wpłacie nabywcy), a kwotę podatku pomniejszyć się o sumę kwot podatku wykazanego w fakturach dokumentujących pobranie zaliczek; oczywiście należy też podać numery faktur wystawionych na zaliczki.

 

28. Pyt.: A co należy wystawić gdy zaliczki pokryły już całą cenę (brutto)?

Odp.: Nic. Nabywca dostał już faktury na cała cenę.

 

29. Pyt.: Zostało mi dużo druków rachunków uproszczonych - można je jeszcze zużyć?

Odp.: Do 30 czerwca 2000 r. mogą być wykorzystywane do wystawiania faktur VAT druki rachunków uproszczonych jedynie dla osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej oraz dla rolników indywidualnych po przekreśleniu wyrazów "RACHUNEK UPROSZCZONY" i umieszczeniu napisu "FAKTURA VAT". Druki które można w ten sposób wykorzystać muszą być wyprodukowane przed 31 grudnia 1999 r. W tym samym terminie druki rachunków uproszczonych mogą być również używane przez podatników zwolnionych od podatku VAT.

 

30. Pyt.: Moja drukarka fiskalna wystawia rachunki uproszczone. Czy tak może być?

Odp.: Może do 30 czerwca 2000 r. Należy skontaktować się ze sprzedawcą drukarki.

 


ciąg dalszy nastąpi - proszę o pytania jakie warto by było zamieścić

opracował  Jarosław Klimek